گیاهان داروئی در سطح عرصه‌های منابع طبیعی استان

گرایش عمومی جامعه به استفاده از گیاهان داروئی و فرآورده‌های طبیعی طی سال‌های اخیر رو به افزایش بوده و مهم‌ترین علل آن اثبات اثرات زیان‌بخش داروهای شیمیایی می‌باشد. گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تأمین بهداشت و سلامتی جوامع هم به لحاظ درمان وهم پیشگیری از بیماری‌ها برخوردار بوده و هستند. این بخش از منابع طبیعی قدمتی همپای بشر داشته و یک از مهم‌ترین منابع تأمین غذایی و دارویی بشر در طول نسل‌ها بوده‌اند. از دیدگاه تاریخی، گیاهان اهمیت فراوانی در توسعه جوامع داشته‌اند و تحقیقات وسیعی برای یافتن فرآورده‌ها و مواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام‌شده اما نکته حائز اهمیت اینجاست که تنها کمتر از %10 از مجموع 250000 گونه گیاهی جهان برای بیش از یک عملکرد زیست‌شناختی، شناسایی و مورداستفاده قرارگرفته‌اند. از سوی دیگر گیاهان دارویی جزء ذخایر و منابع طبیعی هستند و بسیاری از کشورها کم یا زیاد از یک چنین منبعی برخوردارند که نوع، تعداد و تنوع گونه‌های گیاهی بر اساس شرایط و موقعیت جغرافیایی هر منطقه متفاوت است.

استان قزوین نیز با توجه به شرایط آب و هوایی، پستی‌وبلندی و شرایط ادافیکی از پوشش گیاهی متنوعی برخوردار است، به‌طوری‌که با توجه به مساحت استان که کمتر از %1 مساحت کشور است، تاکنون بیش از 1400 گونه گیاهی شناسایی‌شده است که 250 گونه آن را گونه‌های داروئی و معطر متعلق به 61 خانواده و 175 جنس را تشکیل می‌دهند. از مهم‌ترین گیاهان داروئی استان که بیشتر در منطقه الموت استان به‌عنوان مهد گیاهان دارویی می تاون به گونه‌هایی چون گون، کور گل، بابونه، شیرین‌بیان، بومادران، بیدمشک، سیر، سیرک کوهی، پونه، شاتره، خاکشیر، کاسنی، گل‌گاوزبان، گل محمدی، گل بنفش، علف چشم، آویشن و ... را نام برد.

 

گل‌گاوزبان

بابونه

شیرین‌بیان

گیاهان داروئی شاخص استان

با بررسی‌های به‌عمل‌آمده بیش از 250 گونه گیاهان داروئی از استان جمع‌آوری‌شده که حدود 50 گونه آن را گونه‌های اسانس دار و معطر تشکیل می‌دهد که از این میان 31 گونه از آن‌ها به‌عنوان گیاهان داروئی شاخص استان معرفی گردیده‌اند.

گونه‌های شاخص داروئی استان

ردیف

نام فارسی

نام علمی گونه

خانواده

1

زیره کوهی

Bouium persicum

Apiaceae

2

زیره

bounium elegans

Apiaceae

3

شوید کوهی

Grammosciandium pterocarpum

Apiaceae

4

جعفری کوهی

Charophylum macropodium

Apiaceae

5

رازیانه

Foeniculum vulgare

Apiaceae

6

انسیون

pimpinelle tragieum

Apiaceae

7

زیره سبز

Apium carvi

Apiaceae

8

سماق

Rhus coriaria

Anacardiaceae

9

بابونه کبیر

Tanacetum partimum

Asteraceae

10

کاسنی

Cichoriom intibos

Asteraceae

11

گل‌گاوزبان

Echium amoenum

Boraginaceae

12

سنگ‌دانه

Litospermum officinalis

Boraginaceae

13

خاکشیر تلخ

Descurina Sophia

Boraginaceae

14

بادرنجبویه

Melissa officinalis

Lamiaceae

15

زرین گیاه

Dracocoephalum Kotschi

Lamiaceae

16

آویشن

Thymus daenensis

Lamiaceae

17

آویشن

Thymus daenensis

Lamiaceae

18

بالنگو

Lallematia roylina

Lamiaceae

19

پونه سای

Nepeta pogonosperma

Lamiaceae

20

گل اروانه

Salvia hydrangea

Lamiaceae

21

کاکوتی

Ziziphora clinopodiodes

Lamiaceae

22

پونه سای ریش بزی

Nepeta pogonosperma

Lamiaceae

23

گل راعی

Hypericum perforatum

Hypericaceae

24

خشخاش

Papavera bracteatum

Papaveraceae

25

فراسیون

Marrubium astracanicum

Papaveraceae

26

بارهنگ

Plantago ovata

Plantaginaceae

27

عناب

Ziziphus vulgaris

Ramnaceae

28

سرخ ولیک

Crataegus microphyla

Rosaceae

29

سیاه ولیک

Crataegus melanocarpa

Rosaceae

30

روناس

Rubia tinctorum

Rubiaceae

31

گل بنفشه

viola odorata

Violaceae