سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

وضعیت جنگل‌های استان

با توجه به شرایط اقلیمی استان و قرار گرفتن آن در منطقه ایران-توران سطح جنگل‌های طبیعی، دست کاشت، بیشه‌زار و درختچه زارهای استان پایین و علی‌رغم جنگل‌کاری‌های سنواتی از 28157.71 هکتار تجاوز نمی‌کند. بطوریکه سرانه فضای سبز در استان حدود 234 مترمربع می‌باشد. جنگل‌های استان با مساحتی بالغ‌بر 28157 هکتار حدود 1.8 درصد از سطح استان را تشکیل داده که عمدتاً در شمال استان در منطقه الموت و طارم قرارگرفته و به‌طور محدود در شهرستان‌های آبیک و تاکستان پخش‌شده است. پوشش جنگلی استان شامل گونه‌های: پهن‌برگ و سوزنی‌برگ، درختی و درختچه‌ای مانند: ارس، بلوط،بارانک، زالزالک، افرا(کیکم)، افرا(شیردار)، بادام‌کوهی، شیرخشت، سیاه تلو، پلاخور، زرشک، نسترن وحشی و ... می‌باشد. به‌طوری‌که گونه بلوط به‌طور کل با سطحی محدود در حسین‌آباد طارم و گونه ارس که بیشترین سطح جنگل‌های استان را تشکیل می‌دهد، بیشتر در منطقه الموت و طارم قرار دارد و یک عرصه کوچکی نیز در صمغ‌آباد شهرستان آبیک وجود دارد. از دیگرگونه‌هایی که به‌عنوان ذخیره ژنتیکی می‌توان از آن نام برد بنه یا پسته وحشی است که یکی از ذخیره‌گاه‌های این‌گونه در منطقه قازان داغی شهرستان تاکستان قرار دارد. توضیح این‌که جنگل‌های پهن‌برگ ساستان ادامه جنگل‌های هیرکانی (خزری) بوده که مشخصه اصلی آن‌گونه بلوط سیاه (اوری) می‌باشد.

ذخیره‌گاه‌های استان قزوین

مباحث پیرامون ذخیره‌گاه‌های جنگل از موضوعات مهمی است که در چند دهه اخیر به جهت اهمیت حفظ تنوع بیولوژیکی در جهت برقراری تعادل و پایداری اکوسیستم‌ها و بیوسفر از یک‌سو و از سوی دیگر انقراض تعداد زیادی از گونه‌های مهم گیاهی براثر دخالت‌های غیرمعمول و غیرمسئولانه انسان موردتوجه قرارگرفته است.لذا به‌منظور حفظ گونه‌های موجود و نیز ارزیابی دقیق از وضعیت گونه‌های گیاهی به‌ویژه گونه‌های جنگلی و حفظ ذخایر ژنتیکی اقدام به حفاظت از عرصه‌های دارای گونه‌های موردنظر به‌عنوان ذخیره‌گاه می‌گردد.

به‌طورکلی اهداف مدیریتی ذخیره‌گاه‌های جنگلی را می‌توان در موارد ذیل خلاصه نمود.

1.حفاظت و احیاء گونه‌های دارای شرایط بحرانی

2. حفظ و نگهداری منابع ژنتیکی در شرایط تکاملی و پویا

3.محدود کردن دسترسی عمومی به منطقه و کاهش اثرات تخریبی بر منابع طبیعی

4. تعیین موجودیت نمونه‌هایی از محیط طبیعی

5.افزایش تاج پوشش و سطح جنگل‌ها

6.حفظ تنوع بیولوژیک

لذا با توجه به بررسی‌های به‌عمل‌آمده استان قزوین دارای 10 ذخیره‌گاه جنگلی با سطح 684.5 هکتار بوده که عمدتاً در شهرستان قزوین قرارگرفته است.