سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور،  ترحم بهزاد صبح امروز در جلسه کارگروه مدیریت چرا، کنترل پروانه چرا و ساماندهی کوچ پاییزه در سال 1403 که با حضور معاونین و کارشناسان دفتر امور مراتع و مدیران کل منابع طبیعیی و عشایر استان های کشور (بصورت وبیناری) برگزار شد، افزود: در مراتع کشور امروز با چالش های مختلفی مواجه هستیم و برای حفظ مراتع باید چاره اندشی کنیم زیرا اگر امر حفاظت در منابع طبیعی اتفاق نیفتد قطعاً سایر اقدامات در دیگر بخش ها نتیجه نا مطلوب خواهد داشت.
مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی در ادامه، تغییرات اقلیمی و پیامد آن بروز پدیده خشکسالی و کاهش توان زادآوری مراتع، تغییرکاربری ناشی از اجرای طرح های عمومی و عمرانی و معدن کاوی، وجود جمعیت مرتعدار مازاد در سطح مراتع، محدودیت اشتغال برای جمعیت روستایی و عشایری، مشاعی بودن مراتع و عدم ساماندهی عشایر فاقد پروانه چرای دام را بخش قابل توجهی از چالش ها و مشکلات بخش مراتع برشمرد و اعمال مدیریت چرا، کنترل و ساماندهی کوچ پاییزه عشایر از مناطق ییلاقی به مناطق قشلاقی را تنها پروژه پر اهمیت در راستای تعدیل چالش های موجود در بخش مراتع کشور دانست.

** ضرورت توجه به ارزش های غیربازاری مرتع
بهزاد گفت: مراتع علاوه بر ارزش های اقتصادی دارای ارزش های زیست محیطی و غیر بازاری است که باید برای جامعه عشایر، برای دامداران و مرتعداران و خانوارهایی که زندگی و معیشت شان وابسته به مراتع کشور است تبیین شود تا اهمیت مراتع بیشتر برای آحاد جامعه روشن گردد.
به گفته بهزاد، مراتع کشور در یک میانگین ده ساله، سالانه 21میلیون و 400  تن علوفه تولید می کند و تولید علوفه قابل برداشت مجاز در سال ده میلیون و 700 هزار تن است.
  ترحم بهزاد، وابستنگی بیش از یک میلیون خانوار، با جمعیتی معادل 5 میلیون نفر به مراتع کشور، وجود بیش از 8هزار و 600 گونه گیاهی مرتعی، تولید بیش از 42 درصد گوشت کشور، تاثیر مستقیم مراتع بر افزایش عمر مفید بیش از 200 سد مخزنی، کنترل سیلاب و تغذیه سفره آب های زیرزمینی و کنترل آفات و بیماری های زراعی و پیشگیری از طوفان شن های روان و جلوگیری از گردوغبار تنها بخشی از ارزش های غیر بازاری مراتع کشور است.
بهزاد در بخش دیگری از سخنان خود در جلسه کارگروه مدیریت چرا، کنترل پروانه چرا و ساماندهی کوچ پاییزه به منابع طبیعی حوزه زاگرسی اشاره کرد و افزود: درحوزه زاگرس با ورود نا منظم دام به عرصه شاهد کاهش زادآوری پوشش گیاهی و علوفه در مراتع هستیم و و ضرورت دارد تعامل بیشتری با مرکز جنگل های خارج از شمال انجام شود.

**شناسایی بیش از یک میلیون مرتعداردر سطح 83 میلیون هکتارعرصه های مرتعی
مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی در ادامه ممیزی و شناسایی بیش از یک میلیون مرتعدار در سطح 83 میلیون هکتارعرصه های مرتعی و بستر سازی برای موضوعات حاکمیتی همچون: اخذ عوارض چرای دام ، تهیه و اجرای طرح مرتعداری و رعایت حقوق بهره برداران در طرح های عمومی و عمرانی و جلب مشارکت مرتعداران را یک فرصت برشمرد و تشکیل کارگروه های ملی و استانی مدیریت چرا، کنترل پروانه چرا و ساماندهی کوچ زودهنگام و ایجاد تسهیلات و رعایت نظم و انظباط در زمان کوچ عشایر را به عنوان یک فرصت، لازم و ضروری دانست.
ترحم بهزاد، تدوین شیوه نامه فنی و اجرایی بهره برداری از مراتع، تهیه دستورالعمل اجرایی چرای دام ، تهیه و اجرای طرح های منابع طبیعی، راه اندازی بانک تحت وب در سامانه مدیریت جامع منابع طبیعی و ایجاد تفاهم نامه همکاری دفتر امور مراتع با یگان حفاظت منابع طبیعی را به عنوان اسناد حمایتی و نقاط قوت دفتر امور مراتع برشمرد.

**عشایر و مرتع لازم و ملزوم یکدیگر
در ادامه جلسه کارگروه مدیریت چرا، کنترل پروانه چرا و ساماندهی کوچ پاییزه، داریوش نعمت الهی مدیر کل دفتر امور تعاونی ها و نظام بهره برداری سازمان امورعشایر ایران گفت: عشایر و مرتع لازم و ملزوم یکدیگرهستند و زندگی عشایر با مرتع همواره بهم   گره خورده است.
وی افزود: تامین علوفه و نهاده دامی، مدیریت چرا و ساماندهی زمان کوچ و تجهیز ناوگان آبرسانی به دام با توجه به خشکسالی از موضوعات مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
نعمت الهی همچنین گفت: توزیع سوخت فسیلی در راستای حفظ مراتع و خدمت رسانی به عشایر وهمچنین استفاده از انرژی های نو در مناطق عشایری از جمله مواردی است که مورد توجه سازمان امور عشایر قرار دارد و 24 هزار سامانه خورشیدی تا کنون تحویل عشایر شده است.
مدیر کل دفتر امور تعاونی ها و نظام بهره برداری سازمان امورعشایر با اشاره به در اختیار نهادن امکانات به عشایر خاطر نشان کرد که این امکانات در دو بخش پروار بندی دام عشایر و در اختیار نهادن تسهیلات ارزان قیمت بوده است که در قالب تبصره 16 پیگیری شده است .
نعمت الهی، میزان تسهیلات پرداختی به عشایر را در سال جاری  1200 میلیارد تومان نام برد و افزود: زندگی عشایر علاوه بر دامداری به سمت تولید گیاهان دارویی، تولید صنایع دستی و پرداختن به مسایل گردشگری سوق پیدا خواهد کرد.
در ادامه جلسه کارگروه مدیریت چرا، کنترل پروانه چرا و ساماندهی کوچ پاییزه، مدیران کل منابع طبیعی و عشایر استان های اصفهان، بوشهر، فارس و کرمانشاه  گزارشی از نحوه عملکرد خود را در 6 ماهه نخست سال در بخش مدیریت چرا ارائه کردند.

مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی: در مدیریت مراتع کشور، حفاظت اصل است